Kiedy jest najlepszy czas na stworzenie brandbooka?
Jeśli właśnie zaczynasz budować swoją markę, to jest to idealny moment, aby zająć się brandingiem i stworzyć odpowiednie wytyczne. Twoja marka istnieje od dawna? Nigdy nie jest za późno, aby opracować solidny brandbook. Właściwie świadomość, że kompletne, dobrze opisane i zebrane w jednym miejscu wytyczne są potrzebne, wskazuje, że nadszedł najlepszy czas, aby je stworzyć. Pamiętaj, że bez wytycznych niezmiernie trudno jest zachować spójność wizerunkową na każdym etapie życia firmy.
Start nowej marki
W tym momencie budujesz fundamenty pod dalszy rozwój firmy i tworzysz wizerunek godny zaufania. Brandbook pomoże Ci jasno określić zasady współpracy w zakresie komunikacji wizualnej marki, co ułatwi budowanie rozpoznawalności wśród klientów i relacji z partnerami biznesowymi. Ponadto, ustanowienie spójnych wytycznych od samego początku ułatwia wewnętrzne procesy i pomaga w przedstawieniu ducha marki nowym członkom zespołu.
Ekspansja firmy
Brandbook będzie dobrym wsparciem w trakcie wchodzenia na nowe rynki – niezależnie od tego, czy są to rynki międzynarodowe czy lokalne. Dzięki zgromadzonym wytycznym może sprawniej dostosować swoje przekazy do specyfiki tychże rynków, jednocześnie zachowując spójność z ogólnym wizerunkiem marki.
Rebranding
Rebranding jest procesem wymagającym wielu przemyśleń i analiz. W tej fazie brandbook staje się narzędziem pomocnym w utrzymaniu spójności wizualnej i komunikacyjnej, umożliwiającym efektywną aktualizację istniejących zasobów marki. To także moment, w którym warto uwzględnić dodatkowe treści w brandbooku, takie jak wyjaśnienie powodów rebrandingu, cele i założenia oraz przewidywane zmiany w komunikacji i wizualizacji marki.
Powtarzające się trudności w zachowaniu spójności
Jeśli zauważyłeś, że Twoja firma boryka się z problemami takimi jak niespójność w wydrukach, trudności z czytelnym i atrakcyjnym prezentowaniem brandingu czy problemy w procesie projektowania graficznego, to znak, że potrzebujesz brandbooka. Niezależnie od etapu rozwoju firmy, taki dokument pomoże Ci w uniknąć błędów i zachować spójność w wizerunku. Zabezpieczysz się przed przypadkowymi zmianami w projektach graficznych, źle dobranymi kolorami, naruszeniem zasad stosowania Twojego logo czy firmowej typografii.
Budowa działu marketingowego
Kiedy działalność firmy nabiera tempa, przychodzi moment na zatrudnienie nowych pracowników i współpracowników, a często utworzenie własnego działu promocji. W tym miejscu brandbook sprawdzi się jako swoiste kompendium wiedzy o firmie, umożliwiając szybsze i sprawniejsze wdrażanie nowych członków zespołu w działania o charakterze brandingowym.
Przygotowanie do inwestycji lub sprzedaży firmy
W takim przypadku posiadanie obszernego brandbooka może zwiększyć wartość marki, pokazać, że firma ma przygotowane procesy w tym obszarze i sprawić, że będzie bardziej atrakcyjna dla inwestorów lub potencjalnych nabywców.
Konsolidacja i standaryzacja
W przypadku firm z wieloma oddziałami lub działającymi na wielu rynkach, brandbook jest nieocenionym narzędziem do ujednolicenia i ustandaryzowania działań związanych z marką. Zapewnia spójność komunikacji na różnych poziomach organizacji.
Wprowadzenie nowych produktów i usług
W momencie wprowadzania nowych produktów lub usług do oferty zadbanie o spójność wizerunkową jest podstawą sukcesu. Dzięki dobremu brandbookowi nowe elementy Twojej oferty będą prezentowane zgodnie z istniejącym wizerunkiem marki, co zwiększy ich rozpoznawalność i zaufanie klientów. Taki dokument ułatwi Ci także koordynację działań poszczególnych zespołów odpowiedzialnych za powstawanie i promocję nowości.
Zabezpieczenie własności intelektualnej
Brandbook może również służyć jako narzędzie zabezpieczające własność intelektualną firmy. Udokumentowane wytyczne i zastrzeżone znaki towarowe stanowią dowód na to, że branding jest chroniony i nie może być wykorzystywany przez inne podmioty.
Rozpoczęcie współpracy z nowymi partnerami i dostawcami
Jeśli współpracujesz z innymi firmami – np. agencjami reklamowymi, drukarniami czy freelancerami – odpowiedzialnymi za różne aspekty marketingu i projektowania, posiadanie brandbooka ułatwi Ci utrzymanie spójności w komunikacji wizualnej na różnych frontach.
Określanie zakresu
Audyt sytuacji marki
Zacznij od dokładnego przeanalizowania obecnej sytuacji marki i rozpoznaj swoje problemy. Podsumuj, co już masz, a czego Ci brakuje. W tym celu skup się na tych trzech działaniach:
- Inwentaryzacja zasobów brandingowych – sprawdź, które elementy identyfikacji wizualnej Twojej firmy są już gotowe, a które z nich potrzebują zmiany, rozszerzenia lub zaprojektowania.
- Analiza SWOT – przygotuj analizę silnych i słabych stron, a także szans i zagrożeń, z jakimi mierzy się wizerunkowo Twoja marka, aby wstępnie ocenić pole zmian.
- Zebranie feedbacku od zespołu – poproś swój zespół (przede wszystkim działy marketingu i graficzny) o opinie na temat obecnej identyfikacji wizualnej i komunikacji marki, aby zrozumieć, gdzie pojawiają się trudności, braki, co dotąd się sprawdzało, a co można by poprawić.
Indywidualne podejście
Tworzenie brandbooka łączy w sobie kreatywność z analitycznym podejściem. Kluczowe jest, aby dostosować zawartość dokumentu do unikalnych potrzeb i wartości Twojej firmy. Taki brandbook powinien być nie tylko estetyczny, ale przede wszystkim funkcjonalny, zrozumiały i skrojony na miarę. Oto kilka aspektów, które warto uwzględnić na początkowym etapie.
Charakterystyka branży
Aby stworzyć silną markę, musisz znać rynek, na którym działasz. To pozwoli Ci lepiej zrozumieć, które aspekty brandingu są kluczowe dla Twojej branży i jakie mogą być oczekiwania klientów.
Misja i wizja firmy
Brandbook powinien odzwierciedlać główne wartości oraz kierunek rozwoju Twojej firmy. Zastanów się, co Twoja marka reprezentuje i jaki obraz chcesz przedstawić klientom.
Wyniki badań i analiz
Choć kompleksowe badania rynkowe mogą dostarczyć cennych informacji o oczekiwaniach Twoich klientów, nie zawsze są dostępne z powodów budżetowych. W wielu przypadkach wystarczą proste badania opinii, które pomogą zrozumieć potrzeby i oczekiwania Twojej grupy docelowej. Kluczowe jest, aby odpowiednio skonstruować takie badanie.
Nawet bez przeprowadzenia badań możesz stworzyć wartościowy brandbook, jednak pamiętaj, że informacje uzyskane z badań mogą pomóc w dokładniejszym dostosowaniu dokumentu do Twoich potrzeb i wzbogacić jego zawartość.
Struktura i zawartość
Zakres dokumentu może być różny – od podstawowej księgi znaku, składającej się z kilku stron, po rozbudowany, wielostronicowy dokument, który nazywamy brandbookiem. Przygotowując oczekiwaną strukturę, zastanów się nad takimi elementami jak:
- identyfikacja wizualna – obejmuje zestawienia kolorystyczne, typografię, czy wytyczne dotyczące logo, system ikon, ilustracji czy innych elementów graficznych
- komunikacja – to wytyczne dotyczące tonu komunikacji, stylu pisania, a także przykładowe szablony komunikatów
- zastosowania praktyczne – czyli przykłady pokazujące, jak wykorzystać elementy identyfikacji wizualnej w różnych kontekstach, np. na stronie internetowej, w materiałach promocyjnych czy w mediach społecznościowych
- tzw. do’s i don’ts – to przejrzyste zestawienie konkretnych przykładów tego, co traktujemy jako dobrą praktykę, a co jako błąd, którego należy unikać w kontekście prezentacji wizualnej i komunikacji marki
- materiały dodatkowe – mogą to być np. case studies, które pokazują, jak branding został zastosowany w praktyce lub FAQ pomagające rozwiązywać typowe problemy.
Planowanie budżetu
Każdy dobry brandbook to efekt pracy zespołu projektowego oraz specjalistów od brandingu i marketingu. Powierzchowna analiza potrzeb, złe decyzje, brak zrozumienia wizji marki czy niedopasowane projekty mogą prowadzić do niepotrzebnych kosztów związanych z poprawkami czy nietrafionymi inwestycjami. Dlatego warto wiedzieć, jakie są główne składowe kosztów tworzenia brandbooka.
Koszt tworzenia dokumentu
Oszacuj koszt tworzenia różnych elementów brandbooka, biorąc pod uwagę zarówno czas, jak i zasoby niezbędne do ich wykonania. Jest to nie tylko inwestycja w przyszłość firmy, ale również zabezpieczenie przed potencjalnymi kosztami długoterminowymi wynikającymi z niesprawdzonego wykonawcy lub braku solidnych projektów brandingowych, będących podstawą dokumentu. Weź pod uwagę te składowe wyceny:
- Projektowanie graficzne – wybór niewłaściwego wykonawcy może skutkować niedopasowanymi projektami lub brakiem zrozumienia wizji marki, co może prowadzić do dodatkowych kosztów wynikających z poprawek czy konieczności rozpoczęcia prac na nowo.
- Teksty – przygotowanie klarownych i zrozumiałych opisów, wytycznych oraz historii marki to kluczowa część brandbooka. W wycenie uwzględnij koszt związany z tworzeniem treści.
- Skład do druku i produkcja – jeśli planujesz fizyczne kopie brandbooka, uwzględnij koszty produkcji i druku.
Retrospektywna analiza finansowa
Spróbuj ocenić, ile Twoja firma mogła stracić z powodu braku wytycznych wizerunkowych w przeszłości, a także jakie korzyści finansowe można uzyskać dzięki jego wprowadzeniu. Do takich korzyści finansowych należą m.in.: uniknięcie błędów i poprawek w materiałach marketingowych, bardziej efektywne działania wizerunkowe czy mniej problemów we współpracy z drukarniami, agencjami reklamowymi czy projektantami.
Realistyczne ramy budżetowe
Zastanów się, ile Twoja firma może przeznaczyć na ten cel, nie narażając się na zbyt duże obciążenie finansowe. Pamiętaj, że stworzenie brandbooka to inwestycja w przyszłość firmy, ale wymaga równoczesnego uwzględnienia bieżących potrzeb finansowych.
Checklista: czy potrzebuję brandbooka?
Jeśli masz wątpliwości i zastanawiasz się, czy na tym etapie potrzebujesz inwestować w taki dokument, skorzystaj z listy pomocniczych pytań. Odpowiedzi na nie pomogą Ci ustalić, czy brandbook jest narzędziem, które wzmocni pozycję Twojej marki.
- Czy spójna komunikacja marki jest dla mnie ważna?
- Czy moja firma ma już określoną tożsamość wizualną i sposób, w jaki ją komunikuje?
- Czy miałem/am wcześniej problemy z niejednolitą komunikacją wizerunkową lub niewłaściwym użyciem elementów wizualnych mojej marki?
- Czy widzę potrzebę uporządkowania lub ujednolicenia wizerunku marki w różnych materiałach?
- Czy chcę mieć większą kontrolę nad tym, jak moja marka będzie prezentowana w różnych kontekstach?
- Czy zdarza mi się korzystać z usług zewnętrznych dostawców (np. grafików, fotografów, drukarni, agencji reklamowych) w procesie tworzenia materiałów marketingowych?
- Czy chcę, by sposób realizacji tych usług był dopasowany do ustandaryzowanych potrzeb mojej marki?
- Czy jedno kompletne narzędzie ujednolicające wytyczne marki ułatwiłoby współpracę z partnerami biznesowymi – wykonawcami, dostawcami?
- Czy planuję rebranding lub znaczne zmiany w wizerunku marki?
- Czy moja firma działa globalnie lub na wielu rynkach regionalnych?
- Czy moja firma jest otwarta na współpracę sprzedażową lub marketingową z innymi firmami?
- Czy uczestniczę w branżowych targach, wystawach lub konferencjach?
- Czy utrzymuję kontakt z mediami lub prowadzę działania PR?
- Czy moja marka posiada swoje własne sklepy lub punkty usługowe?
- Czy planuję organizować wydarzenia firmowe, konferencje lub spotkania z klientami?
- Czy planuję rozszerzenie oferty o nowe produkty lub usługi w przyszłości?
- Czy moja marka posiada różne segmenty klientów lub grupy docelowe?
- Czy zamierzam pozyskiwać inwestorów lub partnerów biznesowych?
- Czy rozważam w przyszłości sprzedaż swojej marki?
- Czy zamierzam rozwijać swoją działalność na inne rynki lub segmenty rynku?
- Czy chcę budować rozpoznawalność marki na różnych platformach – takich jak strona internetowa, media społecznościowe itp.?
- Czy planuję rozwijać swoją markę, inwestować w działania promocyjne i brandingowe?
- Czy mam potrzebę chronić wizerunek mojej firmy?
- Czy moja firma borykała się z problemami prawno-autorskimi lub konfliktami związanymi z wizerunkiem marki w przeszłości?
- Czy moja marka posiada elementy identyfikacji wizualnej, które wyraźnie odróżniają ją od konkurencji? Czy moi doradcy prawni są świadomi ich istnienia?
- Czy chcę ułatwić sobie procesy projektowe i zapewnić jednolite podejście do tworzenia materiałów marketingowych?
- Czy wytyczne dotyczące takich elementów jak logo, kolory firmowe, fonty i inne elementy wizualne marki są dla mnie i mojego zespołu całkowicie jasne?
- Czy moi pracownicy lub partnerzy odpowiedzialni za rozmaite prace wizerunkowe i promocyjne miewają trudność w dostosowaniu się do wizualnej spójności?
- Czy planuję nawiązywać współpracę z influencerami lub ambasadorami marki i chcę łatwo przedstawić im wytyczne brandingowe?
- Czy moja firma potrzebuje narzędzia do edukacji nowych pracowników na temat kultury i wartości marki?
Odpowiedzi na powyższe pytania pomogą ocenić, czy Twoja firma potrzebuje brandbooka jako narzędzia do budowania spójności wizualnej, komunikacyjnej i ochrony wizerunku marki.